Villandi gagnrýni á leið Samfylkingarinnar í húsnæðismálum.

Það eru sennilega fáir sem ekki eru sammála því að það er neyðarástand á húsaleigumarkaði á höfuðborgarsvæðinu. Menn deilir hins vegar um leiðir til að leysa það mál og jafnvel hvort sveitafélögin eigi að koma þar nærri eða ekki.

 

Það eru jafnvel byrtar háar tölur um kostnað sveitafélaganna við fjármögnun þessara leiguíbúða og því haldið fram að skattgreiðendum í sveitafélögunum verði sendur reikningurinn fyrir því. Í Reykjavík tala menn um hærri upphæðir en Icesave og í Kópavogi hefur verið talað um þrjá milljarða. Það er hins vegar víðs fjarri sannleikanum að skattgreiðendur í þessum sveitafélögum þurfið að taka á sig byrgðar vegna þessa.

 

Þessar búsbyggingar verða á hendi leigufélaga sem annað hvort verða stofnuð af viðkomandi sveitafélögum eða í samvinnu við félög sem fyrir eru eins og Búseta. En lykilatriðið er þó það að um verða að ræða óhagnaðardrifin (non profit) leigufélög. Tekin verða lán með veði í íbúðunum upp á 80 til 85 prósent af verðmæti íbúðanna í formi húsnæðislána. Afgangurinn kemur síðan fram í eigin fé sem kemur annars vegar frá sveitafélögunm og þá í formi lóða og hins vegar frá leigjendum sjálfum í þeim tilfellum sem um búseturéttarfyrirkomulag er að ræða.

 

Með framlagi sveitafélaganna myndast eignarhluti í þessum íbúðum eða leigufélögunum sjálfum og er gert ráð fyrir að af þeim eignarhlut sé greiddur arður sem nemur þeirri vaxtaprósentu sem sveitafélögunum býðst á lámarkaði. Leigjendur munu því greiða allan fjármagnskostnað sveitafélaganna af þessum framkvæmdum.

 

Andstæðingar þessara framkvæmda tala um að þetta muni skekkja leigumarkaðinn. Þessi skekkja er þá væntanlega í formi lækkaðrar leigu. En það er einmitt tilgangurinn með þessu. Hann er sá að skapa leigumarkað með öruggu húsnæði með viðráðanlegri leigu fyrir fjölskyldur í viðkomandi sveitafélagi. Það er einmitt eitt af skylduverkefnum sveitafélaga að gera það.

 

Að láta einkareknum leigufélögum eftir húsnæðismarkaðinn mun aldrei skapa leigjendum húsnæðisöryggi á viðráðanlegu verði fyrir þorra launþega. Hagnaðardrifin leigufélög leysa ekki húsnæðisvanda fólks. Þau fleyta rjóman af húsnæðismarkaðnum og þegar húsnæðisverð er hátt þá selja þau hluta íbúða sinna og senda leigjendur þeirra út á götuna.

 

Í þessari umræðu er því jafnvel haldið fram að það þurfi undanþágur frá ESB reglum til að fara út í þessar framkvæmdir. Það er ansi skrýtin staðhæfing í ljósi þess að þetta er alvanalegt innan ESB landa enda er það svo að alls staðar þar sem um er að ræða traustan leigumarkð á viðráðanlegu verði hefur hann skapast þannig í upphafi að minnsta kosti að ríki eða sveitafélög hafa verið meðal stofnaðila óhagnaðardrifinna leigufélaga. Þetta er því þekkt form innan ESB enda húsnæði meðal þeirra grunnþarfa sem gert er ráð fyrir að stjórnvöld þurfi að tryggja að almenningur njóti óháð efnahag.

 

Staðreyndin er sú að svo fremi sem sveitafélögin niðurgreiða ekki leigu til þeirra sem ekki eru metnir í félagslegri þörf fyri slíkt þá stenst þetta bæði ESB reglur og íslensk samkeppnislög.

 

Látum ekki blekkjast að villandi umræðu andstæðinga þessara hugmynda sem er fyrst og fremst ætlað að gæta hagsmuna fjárfesta svo þeir geti ávaxtað fé sitt í leigufélögum. Samfylkingin tekur hagsmuni heimilanna fram yfir þeirra hagsmuni en það gera ekki allir stjórnmálaflokkar.

 

Tökum afstöðu með heimilunum í kosningunum í dag. Setjum x við S.