Þetta er rándýr og með eindæmum óskilvirk leið til að leysa vanda skuldugra heimila.

Þessi flata 20% niðurfellingarleið framsóknarmanna er með eindæmum dýr og óskilvirk leið til að leisa vanda skuldugra heimila. Hún mun kosta skattgreiðendur og greiðsluþega lífeyrissjóða hundruði milljarða króna og það munu aðeins þeir best settu meðal skuldara, sem hagnast á henni. Hinir verst settu fá ekkert út úr þessu en þurfa, sem skattgreiðendur að standa skil á hundraða milljarða króna kostnaði við að standa straum af skuldarniðurfellingu hinna betur settu.

 

Það er þvæla, sem framsóknarmenn hafa haldið fram að þetta kosti ríkissjóð ekki neitt. Það er ekki hægt að nota afföll af skuldabréfasafni, sem talið er þörf á til að mæta útlánatapi vegna þeirra, sem ekki geta greitt sínar skuldir í eitthvað annað en það. Það sýndi ég með einföldu dæmi á bloggsíðu minni fyrir nokkru. Það má sjá hér:

 

http://siggimaggi.blog.is/blog/siggimaggi/entry/862310/#comments

 

Staðreyndin er sú að kostnaðurinn við niðurfellingu skulda þeirra, sem eru borgunarmenn fyrir sínum skuldum verður hreinn viðbótakostnaður við þann kostnað við óhjákvæmilega niðurfellingu skulda til þeirra, sem eru ekki borgunarmenn fyrir sínum skuldum.

 

Framsóknarmenn hafa farið mikinn með þetta mál og komið fram með ýmsar blekkingar varðandi afleiðingar þessarar leiðar sinnar fyrir íslenskt efnahagslíf. Meðal annars hafa þeir sett fram nokkrar slíkar á heimasíðu sína. Hér má sjá blogg mitt þar, sem ég fer yfir þessar blekkingar þeirra.

 

http://siggimaggi.blog.is/blog/siggimaggi/entry/863214/#comments

 

Staðreyndin er sú að það stendur ekki steinn yfir steini varðandi þessa flötu 20% niðurfellingarleið framsóknarmanna. Hún er sambærileg við það að bregðast við því 10% atvinnuleysi, sem við búum nú við með því að greiða atvinnuleysisbætur til allra verkfærra einstaklina óháð því hvort þeir eru atvinnulausir eða ekki. Sú leið kann að hljóma vel í eyrum sumra en gallinn við hana er sú að hún er rándýr og 90% af útgjöldunum fara annað en stuðning við atvinnulausa. Þar með munu skattgreiðendur ekki ráða við neinn alvörustuðning við atvinnulausa og verður staða þeirra því mun verri en ef farin er skilvirkari leið til að leisa vanda þeirra.

Niðurfelling þýðir kollsteypu

Athugasemdir

[Hörður Þórðarson, 3.6.2009 kl. 20:17]

Frábær færsla. Það er gaman að sjá að enn er til fólk á Íslandi með vitglóru í hausnum.

[Margrét Ólafsd. (IP-tala skráð) 3.6.2009 kl. 20:28]

Það hafa bæst milljónir á venjuleg húsnæðislán á síðustu mánuðum vegna ósanngjarnar verðtryggingarvísitölu og hruni krónunnar sem almenningur átti ekki þátt í. 

Ég held að það sé enginn að fara fram á skuldaniðurfellingu, heldur leiðréttingu á fáránlega reiknaðri vísitölu sem hækkar öll lán jafnvel þegar fíkniefni á borð við tóbak hækkar í verði.  Hvers á almenningur að gjalda í þessu landi. Það stendur ekki steinn yfir steini hérna og ekki hægt að gera neinar áætlanir fram í tímann. Það hefur aldrei verið hægt í þessu landi síðustu áratugi.

Best er fyrir ungt fólk að fara héðan af þessari eyju og koma sér fyrir erlendis þar sem vextir eru sanngjarnir og HÆGT AÐ GERA ÁÆTLUN FRAM Í TÍMANN án þess að einhverjir komi og hækki skatta eða tóbak eða bensín eða áfengi....... og aulinn skuldar meira og meira og meira.  Þvílíkt bull.

[Margrét Ólafsd. (IP-tala skráð) 3.6.2009 kl. 20:32]

Og eitt annað, ég sé virkilega eftir því að hafa kosið Samfylkinguna í síðustu kosningum.  Málflutningurinn þessa dagana er með ólíkindum.  Það er eins og skuldarar íbúðalána hafi tekið allar þessar milljónir, sem bættust ofan á lánin undanfarna mánuði, AÐ LÁNI.  Ég segi, ÞESSAR MILLJÓNIR VORU EKKI TEKNAR AÐ LÁNI AF SKULDURUM ÍBÚÐALÁNA.  ÞESSAR MILLJÓNIR VORU SMURÐAR OFAN Á LÁNIN AF HAGSTOFU ÍSLANDS Í FORMI NEYSLUVÍSITÖLU.

[ThoR-E, 3.6.2009 kl. 21:21]

Húsnæðislánið mitt hefur hækkað úr 11 milljónum í 15m, þótt ég hafi borgað af því í 3 ár.

Það er ekkert sanngjarnara þótt ég sé ennþá borgunarmaður fyrir þessu. Það er samt verið að ræna mig.

Flöt niðurfelling allra lána .. set spurningamerki við það ... en að leiðrétta verðtryggð húsnæðislán til að fólk hafi einhvern möguleika á að borga upp lánið ... áður en það verður 110 ára ... að það er nauðsynlegt.

Og að allt hrynji ef þetta verði leiðrétt... það finnst mér ótrúlegt ... þetta eru falskar tölur ... það fóru engir peningar út ... lánin hækkuðu bara á blaði ... án þess að neinn peningur skipti um hendur.

þannig að .........

[Einar Þór Strand, 3.6.2009 kl. 21:43]

Veistu það mun kosta lífeyrisjóðina alla þeirra fjármuni að gera það sem Jóhanna vill gera og mun enda með miklu meiri kollsteypu. Það er samt til leið sem er ekki hókus pókus og hún er að lækka þá raunvexti sem við erum að borga af verðtryggðumlánum úr 4,15% til rúmlega 6% í dag niður í 2% jafnvel 1,5% og það ætti bara að þykja gott í þjóðfélagi þar sem flestir eru að verða fyrir eigna rýrnun, en nei hér hækka raunvextir en lækka ekki hér eru menn að borga allt að 15% raunvexti og vaxtamunur banka hækkar stöðugt.

Ég veit ekki hvort menn gera sér grein fyrir því að lækkun vaxta úr 4,15% í 2% á 10 milljóna verðtryggðu láni lækkar afborgunina um ca 17.000 kr á mánuði þegar 20% niðurfærsla lækkar hana ekki nema um tæpar 9000.  Hér er ekki verið að taka peninga heldur að minnka raun arð fjarmangseignandans af láninu niður í 2% umfram verðbólgu.

[Eiður Ragnarsson, 3.6.2009 kl. 22:45]

Hvað ætla bankarnir að gera við allar þær fasteignir sem þeir eignast núna fljótlega þegar það verða fjöldagjaldþrot heimila...??

Jú sennilega að selja þær aftur á niðursettu verði sem lækkar fasteignaverð enn meir, þannig að eiginfjárhlutfall þeirra sem enn eru í plús verður mínus....

Þannig byrjar hrunið, og þegar upp verður staðið fer allt í þrot, líka þeir sem eru í viðunandi málum í dag....

[ThoR-E, 3.6.2009 kl. 23:05]

Nei Einar Þór, það má ekki hrófla við arð/gróða fjármagnseigendanna.

Það er jú skjaldborg utan um þá.

[Sigurður M Grétarsson, 3.6.2009 kl. 23:33]

Það skiptir engu máli hvort menn kalla þetta "leiðréttingu" eða "flata niðurfellingu" lána. Kostnaðurinn við þessa aðgerð verður hundruðir milljarðar króna og mun hann lenda að mestu á skattgreiðendum og síðan á greiðsluþegum lífeyrissjóða.

Enn  hafa stuðningsmenn þessarar leiðar ekki sagt hvaða skatta þeire ætla að hækka eða hvar þeir vilja skera niður í ríkisútgjöldum til að fjármagna kostnað ríkissjóðs vegna þessara aðgerða. Framsóknarmenn segja bara hókus pókus og erlendu kröfuhafarnir borga. Staðreyndin er hins vegar sú að við getum ekki komið þessum kostnaði yfir á erlendu kröfuhafana nema fyrir liggi hæstaréttardómur um að fella beri niður hluta lánanna vegna forsemdubrests eða sviksemi gömlu bankanna. Ef þetta er gert með lögum frá Alþingi þá fara erlendu kröfuhafarnir einfaldlega í mál og munu að öllum líkindum vinna það og þá verður skellurinn á ríkissjóð stór.

[Birnuson, 4.6.2009 kl. 08:11]

Kærar þakkir. Það eru til menn á Íslandi sem hugsa rökrétt.

[Albert Guðmann Jónsson, 4.6.2009 kl. 10:49]

Sæll Sigurður.

Samkvæmt þínu dæmi þá reiknarðu með að ef A getur greitt af láni sínu, þá sé lánið keypt yfir í Nýju bankana á fullu verði. Ég held það hljóti að vera gefins mál að reiknað er með að aðstæður manna kunni að breytast enda hér allt lamað. Atvinna er ekki örugg og því eru lán sem virðast örugg í dag, örugglega keypt yfir á afslætti vegna óvissu í efnahagsástandi. Því má segja að þó A geti greitt 10 og skuldi 10 , þá sé lánið keypt yfir á töluverðum afslætti.

Raun dæmið er nátturulega þannig að þú ert með 3 aðila. A B C allir skulda 10 milljónir.  Greiðslugetan er mismunandi A = 10 B = 8 C = 2.  Ef ekkert er gert, fer B og C í gjaldþrot. Gefum okkur að með sölu fasteigna á uppboði fáist 50% upp í kröfuna. sem sé B= 5 og C=5 samtals 10. Afskrifa þarf þá 10.

Ef fært er niður lán allra um 20% þannig lán allra fara úr 10 í 8, þá ertu að afskrifa 4 á A og B sem halda áfram að greiða sín lán, og 5 á C þar sem hann fer hvort sem er í gjaldþrot.  Með 20% afskrift ertu að afskrifa 9 en án hennar 10.

Þá er ekki tekið tillit til ytri áhrifa sem sé hvað verður um þá auknu greiðslugetu A. Hann kaupir vörur og þjónustu sem skilar virðisaukaskatti (margföldunaráhrif!! sá aðili kaupir fyrir það vörur og þjónustu, kolli af kolli). Aldrei er talað um lækkun vaxtabóta til A og B. Né heldur að þessi aukna greiðslugeta A haldi öðrum einstaklingi í vinnu sem skilar tejuskatti og þá virðisaukaskatti af öllum þeim vörum og þjónustu sem hann verslar(sem hjálpar til að halda öðrum í vinnu). Bara sú greiðslugeta sem myndast, hjálpar fullt af fólki við að halda vinnunni og borga af sínum lánum.

Mikið talað um tap lífeyrissjóða. Þeir munu tapa helling ef ekkert er gert, jafnvel meira en 20%. Spurningin er hvað gerist fyrir hagkerfið ef svona innspýting kemur í kerfið.

 Ljóst er að ekki er hægt að gera þetta nema aðstæður séu réttar og á endanum spari þetta pening en ekki sói honum.

[Sigurður M Grétarsson, 4.6.2009 kl. 18:29]

Albert. Í dæminu þínu ert þú að gleyma greiðsluaðlöguninni. Ef hægt er að ná 80% greiðslu með greiðsluaðlögun gagnvart B en aðeins hægt að ná 50% með gjaldþrotaleið þá verður greiðsluaðlögunarleiðin klárlega farin. Dæmið þitt gengur því ekki upp. Svo skulum við hafa í huga að það að biðja um greiðslujöfnunarvísitölu lækkar greiðslubyrði lána svipað minið og 20% niðurfellingin. Niðurfellingarleiðin mun því ekki fækka gjaldþrotum neitt. Þvert á móti mun hún fjölga þeim vegna þess að þeir verst settu hagnast ekkert á þessari leið en þeir lenda hins vegar í því að fá á sig hækkaða skatta vegna kostnaðarins við hana. Einnig munu lækkaðar greiðslur lífeyrsissjóða til greiðsluþega sinna setja marga þeirra í erfið mál fjárhagslega.

Þessi niðurfellingarleið mun því ekki fækka gjaldþrotum heimila heldur þvert á mólti fjölga þeim.

Hvað varðar aukna greiðslugetu A þá kemur hún aðeins fram í lækkuðum greiðslum hans af húsnæðislánum sínum. Þær lánastofnanir, sem eiga þau lán fá minni innkomu um sömu upphæð og hafa því minna svigrúm til útlána, sem því nemur. Þessi leið er því ekki að auka fé í umferð í þjóðfélaginuog því kemur ekki inn meiri virðisaukaskattur eða önnur tegund skatta í ríkiskassan. Það að færa fé úr einum vasa í annan innan sama hagkerfis eykur ekki umsvif í hagkerfinu.

Það má vel vera að það komi atvinnulífinu betur að hluti neytenda hafi meira fé til neyslu heldur en að bankar hafi meira fé til útlána. Það má hins vegar ná sömu áhrifum hvað það varðar meðan kreppan varir með því að lækka greiðslubyrði lánanna í gegnum kreppuna án þess að lækka höfuðstólinn. Það að sú aðgerð eykur ekki skuldir ríkissjóðs um hundruði milljarða króna gerir það að verkum að sú leið gagnast hagkerfinu mun betur en niðurfellihngarleiðin til að auka veltu í hagkerfinu og þar með atvinnu.

Hvað lífeyrissjóðina varðar þá lánuðu þeir einungis til sjóðsfélaga með veði í húsnæði að hámarki 65% af verðmæti. Þeir munu því ekki tapa miklu af sínum sjóðsfélagalánum jafnvel þó svo fari að stór hluti lántaka fari í gjaldþrot.