Endurtekið efni frá Ól í LA.

Ef ég man rétt þá misstum við leik við Júgóslava niður í jafntefli á Ólympíuleikunum í Los Angeles eftir að hafa verið fjórum mörkum yfir þegar fjórar mínútur voru eftir af leiknum. Ef ég man rétt var það líka fyrsti leikur okkar á þeim leikum. Júgóslavar unnu þá Ólympíuleika og var leikurinn gegn Íslandi eini leikurinn, sem þeir unnu ekki.

 

Nú gerist nákvæmlega sami hluturinn í fyrsta leik gegn fyrrum ríki í Júgóslavíu. Ætli það sé vísbending um það hver vinni mótið?

Jafntefli gegn Serbum

Svo fara sumir á límingunum yfir einum fanga Palestínumanna.

Margir hafa gagnrýnt Palestínumenn harkalega vegna eina fanga síns, sem eru í haldi þeirra á Gasa. Það er lítið á móti 7.500 föngum Ísraela þar með talið mörgum börnum. Börnin hafa flest það eitt til sakar unnið að hafa hent grjóti í átt að ísraelskum hermönnum, bílum þeirra eða bryndrekum.

 

Flestir ef ekki allir þessara fanga þar með talið börnin hafa þurft að sæta pyntingum og/eða illri meðferð í fangavistinni. Fæstir þessara manna eru þarna fyrir miklar sakir enda hafa þeir það eitt á samviskunni að fýna ólöglegu hermámi Ísraela fyrirlitningu og þar með hernámsliðinu og hernámsveldinu þá fyrirlitning, sem það á skilið.

 

Vissulega hafa margir þessara manna framið ofbeldisverk og jafnvel drepið fólk. Sumir hafa drepið óbreytta borgara en aðrir hermenn úr hernámsliðinu og einhverjir hafa drepið ráðherra í ríkisstjórn Ísraela. Hvað það varðar þarf þó að hafa það í huga að það er jafn alvarlegt þegar Ísraelar drepa eða limlesta Palestínumenn eins og þegar Palestínumenn drepa eða limlesta Ísraelamenn. Þó Ísraelar hafi verið mun ötulli við að drapa og limlesta Palestínumenn heldur en öfugt þá hafa fæstir þeirra Ísraela, sem slík voðaverk hafa framið verið hnepptir í fangelsi. 

 

Höfum það einnig í huga að það eru Ísraelar, sem viðhafa ólöglegt hernám á Palestínu en ekki öfugt þannig það það eru Ísraelar, sem eru árásaraðilinn í þessari deilu en Palestínumenn eru að verja hendur sínar og berjast fyrir frelsi sínu og því að fá land sitt aftur. Þeir hafa því fullan rétt á að taka ísraelska hermenn til fanga. Það er engin munur á því þegar Palestínumaður drepur ísraelskan hermann í dag og því þegar til dæmis franskur borgari drap þýskan hermann árið 1942.

 

Vissulega hefur ísraelski fanginn ekki fengið þau réttindi, sem honum ber, sem stríðsfanga samkvæmt alþjóðalögum. En í því efni þurfum við að hafa í huga algera yfirburði Ísraela yfir Palestínumönnum á hernaðarsviðinu þannig að Palestínumenn geta ekki upplýst Ísraela um staðsetningu fangans því ef þeir gera það þá fara Ísraelar einfaldlega á staðinn og ná í hann auk þess að drepa fangaverði hans. Palestínumenn verða því að halda staðsetningu hans leyndir og geta því ekki heimilað mönnum frá Rauða krossinum að heimsækja hann.

7.500 Palestínumenn í ísraelskum fangelsum

Ísraelsmann "felldu" en Palestínumenn "myrtu".

Ísraelsmenn "felldu" sex Palestínumenn og þrír þeirra eru grunaðir (þó ósannað) um að hafa "myrt" Ísraela fyrr um morgunin. Getur þetta kallast hlutlaus fréttaflutningur?

Sex féllu í aðgerðum Ísraelsmanna

Þarna er beitt blekkingum og viðhöfð villandi framsetning á umsögnum AGS

Í þessari grein er talað eins og að það sé viðhorf AGS að það beri aðfara út í almenna lækkun skulda heimila. Það hefur komið skýrt fram í málflutningi AGS að þeir eru aðeins að tala um lækkun undirmálslána, það er lækkun til þeirra, sem ekki geta greitt sínar skuldir að fullu. Þetta má meðal annars sjá á svari Marns Flanagans til Marinós fyrir nokkru, sem meðal annars má sjá hér á bloggsíðu Marinós Njálssonar.

http://marinogn.blog.is/blog/marinogn/entry/972036/  

Þriðja málsgreinin í því svari er svona:  "'Appropriate' means that the debt relief should be provided only to borrowers who really need it. This is necessary because there is a limit on the total amount of debt relief that can be provided. If debt relief is given to borrowers who can manage without it there will be less available for those who really do need it. In other words, debt relief should be provided on a case by case basis."  Þarna kemur skýrt fram svo ekki er hægt að misskilja að einungis er verið að tala um niðurfærslur undirmálslána  

Það er einfaldlega staðreynd að AGS hefur aldrei mælt með lækkun skulda þeirra, sem geta greitt sínar skuldir og þaðan af síður hafa sérfræðingar AGS haldið því fram að almenn niðurfærsla skulda kosti nýju bankanna og þar með ríkissjóð ekki neitt. Þeir hafa aðeins haldið því fram að lækkun undirmálslána kost nýju bankana ekki neitt því búið sé að gera ráð fyrir þeim lækkunum í kaupverði skuldabréfasafnanna.  Það er einfaldlega þannig að einingis er gert ráð fyrir niðurfærslum undirmálslána í samningum um kaup nýju bankanna á skuldabréfasöfnum gömlu bankanna.

Allar aðrar niðurfærslur lenda því á nýju bönkunum og þar með skattgreiðendum. Hagsmunasamtök heimilanna eru því að blekkja fólk þegar þau halda öðru fram.  Hvað varðar þá 600 milljarða varúðarniðurfærslur, sem þið talið um þá er það aðeins bráðabyrgðarniðurfærslur. Það á að endurskoða kaupverð skuldabréfasafnanna árið 2012. Verðin, sem greidd eru núna fyrir skuldabréfasöfnin miðast við verstu hugsanlegu niðurstöðu ef allt fer hér á versta veg. Síðan kemur viðbótagreiðsla fyrir lánasöfnin árið 2012 þegar betur er ljóst hversu mikið þarf að fella niður af undirmálslánum. Niðurfærslur annarra lána en undirmálslána koma einfaldlega ekki inn í það reikningsdæmi að öður leyit en því að gert er ráð fyrir lækkun á myntkörfulánum vegna væntinga um styrkingu króunnar.  Það er hægt að sýna þetta með einföldu dæmi.

  Gefum okkur að einn nýji bankinn sé að kaupa skuldabréfasafn af gamla bankanum að nafnverði 500 milljarðar. Mat í dag á þeirri lágmarsupphæð, sem muni innheimtast þó allt fari hér á versta veg er 300 milljarðar. Nýji bankinn greiðir því nú 300 milljarða í upphafsgreiðslu og er bráðabyrgðaafskriftin því 200 milljarðar.  Þegar endurskoðun á verðmæti skuldabréfasafnsins fer fram árið 2012 hefur þurft að afskrifa 100 milljarða tapaðar kröfur úr þessu skuldabréfasafni og metið er að það þurfi að afskrifa 50 milljarða í viðbót.

 Þar með er matið á töpuðum kröfum við endurmatið árið 2012 orðið 150 milljarðar. Það er þá dregið frá nafverðinu upp á 500 milljarða og eftir stendur að nýji bankinn skuli greiða 350 milljarða fyrir skuldabréfasafnið. Hann greiddi 300 milljarða árið 2009 og þarf því að greiða 50 milljarða í viðbót árið 2012.  Nýji bankinn stendur því í þeirri stöðu árið 2012 að eiga 50 milljarða eftir af varúðarniðurfærslunni og samkvæmt mati þarf að afskrifa 50 milljarða í viðbót af skuldabréfasafninu vegna lántaka, sem ekki geta greitt sín lán að fullu.   

Ef hins vegar ástandið verður betra en þetta þannig að við endurskoðunina árið 2012 sé búið að afskrifa 80 milljarða og útlit fyrir að það þurfi að afskrifa 20 milljarða í viðbót þá lítur dæmi þannig út að matið á töpuðum kröfum er orðið 100 milljarðar það er 80 milljarðar, sem er búið að afskrifa og 20 milljarðar, sem metið er að þurfi að afskrifa til viðbótar við það. Þar með er endurmetið kaupverð skuldabréfasafnsins 500 milljarðar mínus 100 milljarðar eða 400 milljarðar. Nýji bankinn greiddi 300 milljarða árið 2009 og þarf því að greiða 100 milljarða í viðbót árið 2012. Hann stendur því frammi fyrir því að eiga 20 milljarða eftir af 200 milljarða bráðabyrgðavarúðarniðurfærslunni frá 2009 því hann er búinn að afskrifa 80 milljarða og greiða 100 milljarða í viðbót fyrir skuldabréfasafnið við endurmat. Hann á því 20 milljarða eftir og það er sú upphæð, sem talið er að sé tapað af því, sem eftir er af skuldabréfasafninu.  

Þetta dæmi lýsir því samkomulagi, sem gerð hafa verið milli gömlu og nýju bankanna vegna kaupa nýju bankanna á skuldabréfasöfnum gömlu bankanna. Ef einhver getur séð úr þessu dæmi svigrúm til að niðurfellinga á skuldum, sem ekki eru ákvæði um í þessum samningum þannig að þessar varúðarniðurfærslur geti nýst í það þá væri gott að hann gefi sig fram og útskýri hvar hann finnur það svigrúm.

  Staðreyndin er einfaldlega sú að það er haugalygi, sem HH eru að halda fram að bankarnir séu að halda eftir fyrir sig einhverjum hluta afskrifta af lánum gömlu bankanna, sem ætlaðar eru lántökum. Það eru engar afskriftir ætlaðar þeim, sem geta greitt sínar skuldir í þeim samningum. Þó eru myntkörfulánin reiknuð niður vegna þess að spáð er styrkingu krónunnar og því er svigrúm til að lækka þau samhliða því að breyta þeim í lán íslenskum krónum. 

Það er ábyrgðarhluti að vera að blekkja fólk og halda því fram að hægt sé nánast ókeypis fyrir skattgreiðendur að lækka skudlir heimila yfir línuna. Það afvegaleiðir allar umræðu um leiðir til að taka á skuldavanda heimilanna og leiðir þar með af sér að menn eiga erfiðara með að finna bestu og skilvirkustu leiðirnar til að takast á við vandan. Þar með ná menn ekki sama árangri og annars væri hægt ef menn ræddu málið út frá réttum forsendum.

Viss blekking í úrræðum bankanna

Og af hverju ættum við að trúa því að þeir séu hættir þessu núna?

Ísraelar hafa hingað til ekki verið vandir af heiðarleika og sannleika þegar kemur að deilu þeirra við Palestínumenn. Þeir meira að segja rændu vísindamanni, sem gerði veröldinni þann greiða að upplýsa um kjarnorkuvopnaeign hennar og héldu honum í fangelsi í 18 ár fyri vikið. Enn er hann í farbanni og óheimilt að tala við útlendinga.

 

Staðreyndin er sú að sannleikurinn er óvinur Ísralea. Þannig hefur framkoma þeirra verið hingað til.

 

Ég er ansi hræddur um að þeir, sem hafa ásakað sænska blaðamannin um gyðingahatur þurfi að éta aftur orð sín. Reyndar var sú ásökun bull frá upphafi jafnvel þó þessi grein væri uppspuni. Hann var í þessari grein að ásaka Ísraela en ekki Gyðinga  um líffæraþjófnað.

 

Það að ásaka gagnrýnendur Ísraela um gyðingahatur er lágkúruleg leið til að gera lítið úr gagnrýnendum á voðaverk Ísraela og gera gagnrýni þeirra þannig ótrúverðugri.

Viðurkenna líffæraþjófnað

Bull hjá Eygló

Þarna er Eygló Harðardóttir að bulla. Úrskurður ESA snerist um þann þátt neyðarlaganna að innistæður voru settar í forgang fram fyrir aðrar kröfur í þrotabúin. Hann hafið ekkert með mismunun milli innistæðueigenda á grunvelli þjóðernis að gera og var það einmitt skýrt tekið fram hjá ESA að ekki væri verið að úrskurða um það.

 

Það er ekki von að mikið vit fáist úr umræðum á Alþingi þegar þingmenn eru ekki betur með á nótunum en þetta varðandi grundvellaratriði málsins. Eygló er farinn að nálgast Sigmund Davíð og Höskuld í bulli og þvaðri.

Segir Breta hafa hótað

HH afla fylgis við aðalkröfu sína með röngum fullyrðingum um það á hverjum kostnaðurinn lendir.

Hagsmunasamtök heimilanna og reyndar líka Framsóknarflokkurinn hafa aflað fylgis við kröfuna um flata niðurfellingu skulda eða "leiðréttingu" eins og HH orða það með upplognum forsendum. Forsendan, sem gefin er gengur út á það að hægt sé að fjármagna þessa aðgerð án verulegs kostnaðar fyrir skattgreiðendur með því að nota varúðarniðurfærslu skuldabréfasafma gömlu bankanna við sölu þeirra til nýju bankanna.

Staðreyndin er hins vegar sú að þá varúðarniðurfærslu er aðeins hægt að nota til að fjármagna óhjákvæmilegar afskriftir lána, sem eru til komnar vegna þess að lántaki getur ekki greitt lán sitt að fullu. Annað hafa kröfuhafar í þrotabú gömlu bankanna ekki samþykkt að taka á sig og það verður ekki hægt að neyða þá til þess nema með dómi frá Hæstarétti ef hann fellst á röksemdur um forsendubrest. Í þessu samkomulagi er endurskoðunarákvæði árið 2012 þar, sem þá á að meta þessar óhjákvæmilegu afskriftir og er nú í raun aðeins verið að borga inn á þessi skuldabréfasöfn þá upphæð, sem talið er öruggt að náist inn frá lántökum þó allt fari hér á versta veg. Árið 2012 er síðan greitt til viðbótar við það miðað við mat, sem þá verður gert á greiðslugetu lántaka.

Ég hef sýnt þetta í dæmum á bloggsíðu minni og má sjá það hér:

http://siggimaggi.blog.is/blog/siggimaggi/entry/988554/#comments

http://siggimaggi.blog.is/blog/siggimaggi/entry/980384/#comments

Með þessu er ég ekki að segja að það sé ekki sanngjarnt að lækka skuldir heimilanna. Ég er aðeins að segja það að ekki sé hægt að fjármagna þær afskriftir með þeim hætti, sem HH og einnig Framsóknarflokkurinn eru að halda fram. Eina leiðin til að koma lækkunum á höfuðstól skulda þeirra, sem geta greitt sínar skuldir, yfir á kröfuhafa gömlu bankanna eru með dómi frá Hæstarétti og er því tómt mál að tala um að stjórnvöld geti látið slíka niðurfærslu fara fram án slíkrar dómsniðurstöðu öðruvísi en að skellurinn lendi á skattgreiðendum. Svo stór skellur á skattgreiðendum mun leiða til bæði skattahækkana og verulegrar veikingar velferðakerfisins. Því mun staða þeirra verst settu í þjóðfélaginu versna ef sú leið verður farinn.

Því mun það leiða til fjölgunar á gjaldþrotum heimila og fjölgunar á þeim heimilum, sem ekki eiga fyrir mat að fara þá leið, sem Hagsmunasamtök heimilanna boðar ögugt við það, sem ræðumenn á þessum fundi munu að öllum líkindum halda fram.

 

Ég get einnig sett fram eitt dæmi í viðbót til að sýna þetta.

 

Gefum okkur að einn nýji bankinn sé að kaupa skuldabréfasafn af gamla bankanum að nafnverði 500 milljarðar. Mat í dag á þeirri lágmarsupphæð, sem muni innheimtast þó allt fari hér á versta veg er 300 milljarðar. Nýji bankinn greiðir því nú 300 milljarða í upphafsgreiðslu og er bráðabyrgðaafskriftin því 200 milljarðar.

 

Þegar endurskoðun á verðmæti skuldabréfasafnsins fer fram árið 2012 hefur þurft að afskrifa 100 milljarða tapaðar kröfur úr þessu skuldabréfasafni og metið er að það þurfi að afskrifa 50 milljarða í viðbót. Þar með er matið á töpuðum kröfum við endurmatið árið 2012 orðið 150 milljarðar. Það er þá dregið frá nafverðinu upp á 500 milljarða og eftir stendur að nýji bankinn skuli greiða 350 milljarða fyrir skuldabréfasafnið. Hann greiddi 300 milljarða árið 2009 og þarf því að greiða 50 milljarða í viðbót árið 2012.

 

Nýji bankinn stendur því í þeirri stöðu árið 2012 að eiga 50 milljarða eftir af varúðarniðurfærslunni og samkvæmt mati þarf að afskrifa 50 milljarða í viðbót af skuldabréfasafninu vegna lántaka, sem ekki geta greitt sín lán að fullu.

 

Ef hins vegar ástandið verður betra en þetta þannig að við endurskoðunina árið 2012 sé búið að afskrifa 80 milljarða og útlit fyrir að það þurfi að afskrifa 20 milljarða í viðbót þá lítur dæmi þannig út að matið á töpuðum kröfum er orðið 100 milljarðar það er 80 milljarðar, sem er búið að afskrifa og 20 milljarðar, sem metið er að þurfi að afskrifa til viðbótar við það. Þar með er endurmetið kaupverð skuldabréfasafnsins 500 milljarðar mínus 100 milljarðar eða 400 milljarðar. Nýji bankinn greiddi 300 milljarða árið 2009 og þarf því að greiða 100 milljarða í viðbót árið 2012. Hann stendur því frammi fyrir því að eiga 20 milljarða eftir af 200 milljarða bráðabyrgðavarúðarniðurfærslunni frá 2009 því hann er búinn að afskrifa 80 milljarða og greiða 100 milljarða í viðbót fyrir skuldabréfasafnið við endurmat. Hann á því 20 milljarða eftir og það er sú upphæð, sem talið er að sé tapað af því, sem eftir er af skuldabréfasafninu.

 

Þetta dæmi lýsir því samkomulagi, sem gerð hafa verið milli gömlu og nýju bankanna vegna kaupa nýju bankanna á skuldabréfasöfnum gömlu bankanna. Ef einhver getur séð úr þessu dæmi svigrúm til að niðurfellinga á skuldum, sem ekki eru ákvæði um í þessum samningum þannig að þessar varúðarniðurfærslur geti nýst í það þá væri gott að hann gefi sig fram og útskýri hvar hann finnur það svigrúm. Vissulega getur endurskoðaða matið árið 2012 verið vanmat á greiðslugetu skuldara og þannig verið til eigghvað svigrúm til niðurfellinga. Við getum hins vegar ekkert sagt til um það núna hvort það mat verði vanmat eða ofmat. Það er því ekki hægt að fullyrða um það að hægt sé að nota varúðarniðurfærslu skuldabréfasafnanna til flatrar niðurfellingar og fráleitt að halda því fram að hægt sé að gera það í því mæli, sem HH hafa gert kröfu um.

 

Ef við ætlum að geta haft hér vitræna umræðu um það hvernig á að bregðast við skuldavanda íslenskra heimila þá þarf að ræða það út frá réttum forsendum. Annars kemur ekkert að viti út úr því. Kröfugerðir, mótmælafundir og greiðsluverkföll, sem byggja á röngum forsendum eru því að þvælast fyrir vitrænum aðgerðum til að taka á skuldavanda heimilanna og eru því partur af vandamálinu en ekki lausninni.

Boðað til kröfufundar á Austurvelli

Hver á að borga? Rangfærslur HH.

Þegar menn koma fram með kröfur um "leiðréttingar" skulda upp á  milljarða er eðlilegt að menn spyrji hver á að borga brúsann. Þessi hafa Hagsmunasamtök heimilanna, Framsóknarflokkurinn og fleiri svarað með rangfærslum. Þessir aðilar hafa haldið því fram að hægt sé að nota varúðarleiðréttingar á verðmati lánasafna gömlu bankanna við sölu þeirra til nýju bankanna til flatrar niðurfellingar skulda. Sú fullyrðing er fjarri sanni og þegar það var upplýst á dögunum að í þessum samingum væri um að ræða endurkoðunarákvæði árið 2012 og þá ætti að skoða hversu mikið er raunhæft að ætla að náist inn af þessum skuldum.

 

Við þessa endurskoðun verður aðeins tekið tillit til þeirra afskrifta, sem þrotabú gömlu bankanna þurfa óhjákvæmilega að taka á sig vegna þess að skuldarar geta ekki staðið í skilum. Við þá endurskoðun verður ekki tekið tillit til afskrifta skulda þeirra, sem geta greitt sínar skuldir. Þær afskfirtir þurfa því nýju bankanrir að taka á sig og það mun rýre eigin fé þeirra verulega og þar með þarf að koma til aukið eigin fé á móti því. Það verður engum öðrum til að dreifa en skattgreiðendum að leggja það fram. Kröfuhafarnir, sem keyptu meirihluta í Íslandsbanka og Arion banka munu varla leggja til slíkt eigið fé og ef það á að rýra þeirra hlut í bönkunum á móti þá mun það ekki bæta orðstýr okkar eða lánshæfismat að selja þeim hluti í bönkunum samkvæmt verðmati og síðan setja lög, sem rýra verð bankanna. Slíkt gerist bara í bananalíðveldum og getur þar að auki engan vegin staðist eignarréttarákvæði stjórnarskrárinnar. Vissulega verður hægt að koma slíkum leiðréttignum yfir á þrotabú gömlu bankanna ef fyrir liggur Hæstaréttardómur um forsendubrest og/eða að gengistryggð lán hafi verið ólögleg. Ef slíkt gerist liggur fyrir dómur, sem rýrir verðmæti skuldabréfasafna gömlu bankanna. Það eru í gangi málshöfðanir þar, sem krafist er lækkunar lána á þessum forsendum og vonandi vinna stefnendur þau mál þannig að hægt sé að lækka skuldir heimilanna í takt við það án kostnaðar skattgreiðenda.

 

Ef menn efast um þessi orð mín þá skulum við skoða efitfarandi dæmisögu:

 

Verktakafyrirtæki er farið á hausinn og skilanefnd þess er að selja hús í eigu fyrirtækisins. Settur er verðmiði á nokkur hús, sem öll eru eins upp á 50 milljónir. Fjölskyldan selur sína íbúð og tekur lán til að fjármagna þessi kaup. Þegar húsið er skoðað betur koma í ljós alvarlegir gallar á húsinu. Óljóst er í upphafi hversu mikill kostnaður felst í því að laga þá en niðurstaðan er sú að sá kostnaður verði að hámarki 10 milljónir. Því er ákveðið að fjölskyldan greiði við kaupsamning 40 milljónir fyrir húsið og láti laga það og þegar í ljós kemur hversu mikill kostnaðurinn er þá er endanlegt kaupverð metið þannig að sá kostnaður er dreginn frá 50 milljóna kr. kaupverðinu. Fjölskyldan muni þá greiða mismunin á 40 milljónum og þeirri upphæð, sem þá verður verð hússins.

 

Nú stendur fjölskyldan með 10 milljónir í höndunum og þá vill unglingurinn á heimilinu nota hluta þeirra til að byggja sólpall með heitum potti og setja gosbrunn í garðin. Faðirinn segir að það gangi ekki upp því ekki hafi verið samið um að nota mætti þessar 10 milljónir í það heldur aðeins til að laga galla á húsinu. Unglingurinn segir að ef hægt sé að nota þessar 10 milljónir í eitt þá sé líka hægt að nota þær í annað og hann fær aðra fjölskyldumeðlimi til að bakka sig upp hvað það varðar.

 

Endirinn verður því sá að gallarnir í húsinu eru lagaðir og kostar það 5 milljónir og einnig er farið í framkdæmdirnar, sem unglingurinn vildi fara í og þær kosta 2 milljónir. Fjölskyldan fer síðan til fulltrúa skilanfendar verktakafyrirtækisins og segir að þau séu búin að setja 7 milljónir í húsið og því eigi kaupverðið að vera 43 milljónir og réttir þær 3 milljónir, sem eftir eru af 10 milljónunum yfir borðið ásamt kvittunum fyrir kostnaðinum.

 

Skilanefndin segir eðlilega að sólpallurinn, heiti potturinn og gosbrunnirinn hafi ekki verið meðal þess, sem þeir samþykktu að taka á sig og því standi aðeins eftir 5 milljónir í kostnað við þær endurbætur, sem þeir hafi samþykkt að taka á sig og því sé kaupverðið 45 milljónir. Eftir að hafa ráðfærst sig við lögfræðing sér fjölskyldan að sjónarmið skilanfendarinnar er það rétta. Hún stendur því frammi fyrir því að skulda 5 milljónir í húsinu en eiga aðeins 3 milljónir upp í kaupverðið. Unglingurinn reyndist hafa rangt fyrir sér.

 

Þessi dæmisaga er sambærileg við verðmat á skuldabréfasöfnum gömlu bankanna við sölu þeirra til nýju bankanna. Söluverð hússins, 50 milljónir, miðið við að um enga galla sé að ræða stendur fyrir nafnverð skuldabréfasafna gömlu bankanna. Gallarnir á húsinu standa fyrir óhjákvæmilega tapaðar skuldir vegan skorts á greiðslugetu skuldara. Bráðabyrgðargreiðslan á húsverðinu, 40 milljónir, stendur hér fyrir það bráðabyrðaverð, sem nýju bankanrir greiða fyrir skuldabréfsöfn gömlu bankanna. Það verð er miðað við verstu hugsanlegu niðursöðu varðandi greiðsluget skuldara og er þá miðað við að allt fari hér á versta veg. Þær 5 milljónir, sem fóru í að laga gallana á húsinu, sem skilanefndin samþykkti að taka á sig stendur fyrir óhjákvæmilegar afskriftir vegna þess að skuldarar geta ekki greitt lán sín. Þær 2 milljónir, sem fóru í sólpallinn með heita pottinum og í gosbrunninn standa fyrir aðrar afkriftir skulda en þær, sem skilanfenfir gömlu bankanna hafa samþykkt að taka á sig enda ekki skildugar til þess meðan ekki fellur Hæstaréttardómur um annað.

 

Þessi dæmisaga sýnir að fullyrðingin um að hægt sé að fjármagna niðurfellingar eða "leiðréttingar" skulda heimilanna án Hæstaréttardóms um slíkt stenst einfaldlega ekki. Það er því nauðsynlegt að koma þeirri mýtu úr umræðunni um aðgerðir í þágu skuldugra heimila að hægt sé að lækka höfuðstóla skulda þeirra án verulegs kostnaðar fyrir lánveitendur.

 

Hagsmunasamtök heimilanna væri því nær að koam heiðarlega fram og viðurkenna þetta og færa rök fyrir því af hverju á að láta skattgreiðsendur greiða fyrir niðurfærslu skulda heimilanna. Hins vegar er hætt við því að stuðningur við þá kröfu þeirra myndi minnka verulega ef fólk gerði sér þetta almennt ljóst. Það eru því í meira legi óheiðarleg vinnubrögð hjá Hagsmunasamtökum heimilanna að bera þessar blekkingar á borð og telja fólki trú um að hægt sé að lækka skuldir þeirra án verulegs kostnaður fyrir ríkissjóð og að það þurfi því sjálft að borga brúsann, sem skattgreiðendur. Meðan fólk trúir því að slíkt sé hægt og það eina, sem standi í veginum séu illviljuð stjórnvöld, sem slái skjaldborg um fjármagnseigendur og sé skítsama um heimilinn þá mun almenningur standa þétt að baki þessum málfutningi Hagsmunasamtaka heimilanna. Það er því von að forráðamenn Hagsmunasamtaka heimilanna vilji viðhalda þessum miskilningi með blekkingum eins og hefur komið fram á heimasíðu þeirra og einnig á fundi, sem þau héldu í Iðnó fyrir nokkru. Þar kom maður frá þeim fram með "borðleggjandi áætlun um leiðréttingu skulda heimilanna án kostnaðar fyrir ríkissjóð", sem hins vegar er ekkert annað en loftkastali, sem stenst ekki rauveruleikann.

 

Með þessu er ég ekki að segja að það eigi ekki að koma til neinar leiðréttingar á skuldum heimilanna. Ég hef talað fyrir því að lækka skuldir þeirra heimila, sem keyptu sína fyrstu íbúð í húsnæðisverðbólu síðustu ára, stækkuðu þá verulega við sig eða sitja uppi með tvær íbúðir vegna þess að þeu keyptu nýja íbúð fyri hrun en náðu ekki að selja þá gömlu áður en allt hrundi. Við þurfum hins vegar að ræða form á slíkum leiðréttingum með opin augun fyrir þeirri staðreynd að kostnaðurinn lendir að mestu á skattgreiðendum og taka ákvörðun út frá því.

Efna til kröfufundar á Austurvelli

Aðallega nauðsynjavörum smyglað um þessi göng.

Göng eins og þau, sem Ísraelar eyðilögðu í þessari loftárás eru aðallega notuð af Palestínumönnum til að verða sér út um nauðsynjavörur og aðrar neysluvörur þó vissulega séu þau líka notuð af herskáum Palestínumönnum til vopnaflutninga. Ástæða þess að Palestínumenn þurfa að smygla nauðsynjavörum og öðrum neysluvörum í göngum inn á Gasa er einfaldlega sú að Ísralelar hafa einangrað Gasa árum saman og lokað að mestu fyrir möguleika íbúa þar á að verða sér úti um þessar vörur. Þessi harkalega einangrun Ísraela á Gasa getur ekki flokkast undir neitt annað en glæp gegn mannkyni og eiga ráðamenn í Ísrael hvergi annars staðar heima en á sakamannabekk hjá alþjóðlegum dómstóli fyrir framkomu sína gagnvart Palestínumönnum. Svona fara menn ekki með eina og hálfa milljón saklausra borgara þó einhverjir baráttumenn gegn ólöglegu hernámi Ísraela séu inn á milli þeirra.

Ísraelsmenn gera loftárás á Gasa

Grófar rangfærslur hjá Hagsmunasamtökum heimilanna

Meginrök Hagsmunasamtaka heimilanna í þessari yfirlýsingu fyrir greiðsluverkfalli eru röng þannig að í þeim felast grófar rangfærslur. Það er einfaldlega rangt að hægt sé að nota varúðarniðurfærslur á lánasöfnum gömlu bankanna við sölu þeirra til nýju bankanna til að dreifa út eftir geðþótta annað hvort til að lækka skuldir yfir línuna eins og hagsmunasamtökin leggja til eða til að dreifa út til vildarvina. Þessi varúðarniðurfærsla er einungis fengin út með hefðbundnum aðferðum við að reikna út verðgildi hlutabréfasafna.

Niðurfærslurnar eru að mestu leiti ætlað að dekka óhjákvæmileg útlánatöp vegna slakrar greiðslugetu skuldara en einnig eru verulegar niðurfærslur á myntkörfulánum vegna trúar manna á að krónan styrkist og þar með lækki höfuðstóll þeirra lána sjálfkrafa. Einnig kemur þar til niðrufeærsla vegna lána með föstum vöxtum, sem eru undir markaðsvöxtum í dag á sambærilegum lánaskuldbingingum. Bankarnir munu þurfa að fjármagna þau lán út lánstíman með dýrari lánum og því þurfa þeir niðurfærslur til að mæta því.

Það, sem þessum niðurfærslum er ekki ætlað að mæta eru afskriftir lána að hluta til hjá lánþegum, sem geta greitt sínar skuldir. Það er því ekki gert ráð fyrir neinum slíkum niðurfærslum við verðmat lánasafnanna. Fullyrðingar Hagsmunasamtaka heimilanna um allað eru einfaldlega rangar.

Hafi einhver verið þeirrar skoðunar að hugsanlega væri hægt að nota þessar niðurfellingar til flatrar niðurfellingar lána á þeirri forsendu að hugsanlega væri greiðslugeta skuldara venmetin við verðmat lánasafnann hugsanlega í ljósi hinna miklu affalla og því væri svigrúm til einhverra flatra lækkana þá slær endurskoðunarákvæði á verði lánasafnanna árið 2012 þær væntingar endanlega út af borðinu.

Staðreyndin er nefnilega sú að þeir 600 milljarðar, sem þessi skuldabréfasöfn eru nú færð niður um eru aðeins til bráðabyrgða miðað við verstu spár um vænt innheimtuhlutfall lánasafnanna. Þetta er því miðað við vænt innheimtuhlutfall miðað við að hér fari allt á versta veg. Árið 2012 á síðan að endurskoða áætlun um vænt innheimtuhlutfall og verður verðið á skuldabréfasöfnunum þá endurskoðað og verði væntingar um innheimtuhlutfall þá hærra en þessi bráðabyrgðaáætlun gerir ráð fyrir þá eiga bankanrir að greiða viðbótagreiðslur fyrir lánasöfnin, sem því nemur.

Við þá endurskoðun verður að sjálfsöðgu aðeins miðað við niðurfærslu vegna þeirra atriða, sem kröfuhafarnir í þrotabú bankanna hafa samþykkt að taka á sig. Þeir hafa aðeins samþykkt að taka á sig óhjákvæmileg útlánatöp vegna þeirra, sem ekki geta greitt sínar skuldir að fullu, lækkun höfuðstóls myntkörfulána vegna styrkingar krónunnar ásamt öðrum hefðbundnum þáttum, sem almenn leiða til verðfellingar skuldabréfasafna eins og til dæmis lán með föstum vöxtum undir markaðsvöxtum.

Til að útskýra þetta dæmi skulum við gera ráð fyrir að öll 600 milljarða upphæðin séu á afsriftir vegna óhjákvæmilegra útlánatapa og þá miðað við að allt fari hér á versta veg og að þær upphæðir liggi allar hjá bönkunum. Síðan er ákveðið að fara að kröfum Hagsmunasamtaka heimilanna um "leiðréttingu lána heimilanna". Samkvæmt upplýsingum á bloggi Marinós Njálssonar er þetta sennilega pakki upp á 250 milljarða. Gerum ráð fyrir að af því séu 40% eða 100 milljarðar kröfur, sem eru hvort eð er tapaðar en 150 milljarðar eru kröfur, sem hefði verið hægt að ná inn ef þessar niðurfærslur heðfu ekki verið framkvæmdar. Enn eru þá eftir 350 milljarðar af varúðarniðurfærslunni.

Gerum síðan ráð fyrir að þegar endurkoðunin fer fram árið 2012 sé búið að afskrifa 200 milljarða í viðbót vegna lántaka, sem ekki geta greitt sínar skuldir og að gert sér ráð fyrir að enn þurfi að afskrifa 100 milljarðar í viðbót af sömu ástæðum.

Þetta lítur hugsanlega ágætlega út hjá sumum. Það er aðeins búið að afskrifa og "leiðrétta" lán upp á 450 milljarða og fyriséð að það þurfi að afskrifa 100 milljarða í viðbót eða samtals 550 milljarða. Það ættu því að vera 50 milljarðar eftir að bráðabyrgðaniðurfærslum skulanna og segja forráðamenn bankanna að það sé þar með sú upphæð, sem þeir þurfi að greiða til viðbótar til þrotabúa gömlu bankanna.

Kröfuhafarnir í þrotabú gömlu bankanna samþykkja það hins vegar ekki. Þeir segjast aðeins hafa samþykkt niðurfærslur á móti óhjákvæmilega töpuðum skuldum. Þær samanstandi aðein af þeim 100 milljörðum af flötu niðurfærslunni, sem hvort eð er hefðu tapast, þeim 200 milljörðum, sem hafa tapast til viðbótar við það og þeim 100 milljörðum, sem reikna má með að tapist í viðbót við það. Þetta gera samtals 400 milljarðar og þar með þurfi bankarnir að greiða 200 milljarða til viðbótar fyrir lánasöfnin. Þar, sem lögmenn nýju bankanna geta ekki sýnt fram á að nema 100 milljarðar af þeim 250 milljörðum, sem gefnir voru eftir í upphafi hafi verið tapaðar skuldir verður það niðurstaðan.

Þá standa bankarnir frammi fyrir því að þurfa að greiða 200 milljarða í viðbót fyrir lánasöfnin en eiga aðeins 150 milljarða eftir af varúðarniðurfærslunni og standa þar að auki frammi fyrir því að þurfa að afskrifa 100 milljarða í viðbót. Þeir þurfa því að fjármagna 50 milljarða annars staðar frá en úr varúðarniðurfærslunni til að fjármagna viðbótagreiðslurnar í þrotabú gömlu bankanna og þar að auki 100 milljarða til að mæta þeim útlánatöpum, sem þeir eiga eftir að lenda í.

Samtals þurfa nýju bankarnir því að fjármagna 150 milljarða í viðbót við það, sem þeir fengu í varúðarniðurfærslur og það er þá beint tap þeirra á kaupum sínum á skuldabréfaöfnum gömlu bankanna og það fé þurfa þá eigendur nýju bankanna að leggja fram til að geta haldið áfaram rekstri bankanna. Væntanlega verður engum öðrum eigendum til að dreifa en ríkinu. Aðrir eigendur eins og kröfuhafar nýju bankanna munu varla vera tilbúnir til að koma með meira fé af hræðslu við að stjórnvöld leiki sama leikinn aftur og lækki eignasöfn bankanna með einu pennstriki með því að lögfesta lækkun á höfuðstólum lána í skuldabréfsöfnum þeirra.

Reyndar er líllegast að þeir muni fara í mál við ríkissjóð strax og sú lagsetning kemur til framkvæmda á grunvelli eignarréttarákvæðis stjórnarskrárinnar og þar mun ríkissjóður væntanlega verða dæmdur til að greiða þeim tapið á grunvelli eignarréttarákvæðisins.

Það er því deginum ljósara að það er útilokað að nota varúðarniðurfærslur á skuldabréfasöfnum bankanna til að fjármagna þá "leiðréttingu" sem Hagsmunasamtök heimilanna hafa krafist. Það þarf því að fjármagna þá "leiðréttingu" með öðrum hætti og sá pakki mun að mestu eða öllu leyti lenda á skattgreiðendum. Það atriði út af fyrir sig útilokar engan vegin það að rétt geti verið að fara í eihverjar flatar niðurfærslur út frá réttlætissjónarmiði. Menn verða hins vegar að taka ákvörðun um slíkt með opin augun með það hvað slíkt kostar og á hverjum sá kostnaður lendir.

Við munum aldrei geta átt vitrænar umræður um kosti og galla slíkrar niðurfellingar skulda við aðila, sem neitar að horfast í augu við kostnaðinn, sem lendir á skattgreiðendum og öðrum, sem ekkert hafa til sakaar unnið eins og greiðsluþegum lífeyrissjóða. Meðan Hagsmunasamtök heimilanna neita að horfast í augu við raunveruleikann í þeim efnum er því ekki hægt að eiga vitrænar viðræður við þau um þetta mál.

Að sama skapi er ekki hægt að ræða kosti og galla niðurfærsna skulda heimilanna meðan stór hluti almennings, jafnvel meirihluti, stendur í þeirri meiningu að hægt sé að nota varúðarniðurfærslur skuldabréfasafnanna til að fjármagna "leiðréttingu" skulda. Menn geta jú ekki tekið vitræna afstöðu til aðgerða, sem kosta skattgreiðendur gífurlegar upphæðir meðan menn halda að þær kosti skattgreiðendur lítið, sem ekkert.

Það er því ljóst að þær hugmyndir, sem þáverandi formaður Hagsmunasamtaka heimilanna kom fram með á fundi í Iðnó um daginn um það hvernig fjármagna á þær "leiðréttingar" á lánum heimilanna, sem samtökin gera kröfu um gengur ekki upp og eru því byggðar á loftköstulum en ekki raunveruleikanum.

Það er mjög alverlegt að afvegaleiða umræðuna um leiðir til að hjálpa skuldugum heimilum með rangfærslum um kostnað við þær og það hvar hann lendir. Það að ginna fólk í greiðsluverkfall á grunvelli slíkra rangfærsna er síðan að bíta höfuðið af skömminni.

Vonandi fer almenningur fljótlega að átta sig á lýðskrumi og rangfærslum Hagsmunasamtaka heimilanna og fer að skoða leiðir til hjálpar heimilum í skuldavanda út frá réttum forsendum. Áður en það gerist verður erfitt fyrir stjórnvöld að ná samstöðu með almenningi um raunhæfar og sanngjarnar leiðir til lausna á vandamálinu.

Boða nýtt greiðsluverkfall